Дала. Көкжиектің арғы жағынан жануарлар мен металл дыбысы жетіп жатты, одан әрі кісі даусы естіле бастады. Алғашқы салт аттылар пайда болды, артынан керуен түгел көрінді. Бұл Қуанның той керуені болатын. Ол әдеттегідей өзінің айнымас досы Антаспен қатарласа келеді. Екеуі де мәз, баз-баяғыша алдағы көңілді әрі тату-тәтті өмірлерін қызу талқылап, жоспарларын айтып әуре. Бұлардың бір-бірінен ажырамас дос екенін маңайындағылардың бәрі біледі. Олар, екеуі де жетім өскен, балалық шақтарында бірін-бірі қорғайтын, аңға да бірге шығатын, қаһан жасақ жинағанда, сыртқы жауға қарсы соғысатын. Антас осыдан бес жыл бұрын үйленгенді, қазір оның Дастан деген төрт жасар ұлы бар.

Дастан бөлек ерге мініп, айналаға мұқият зер салып келеді. Жаңа нәрсенің бәріне қызыға қарады. Өйткені Қуанның енді ғана үйленген әйелі Күшбике көп тайпадан тұратын оқаздар* одағындағы текті де мықты әулеттен шыққан болатын. Оның әкесі Тоқтарбай сүйікті қызының жасауынан ештеңесін аямады. Табын-табын жылқы, отар-отар қой, келі-келі түйе, қымбат киім мен үйге қажетті жабдықтарымен қоса ыдыс-аяқ, сәндеп безендірілген киіз үй берді. Ең бастысы, Антас пен Қуан шыққан бұл ауылға таңсық, еркелеп өскен қызы үй тірлігінен шаршамасын деп Тоқтарбай берген таттары* болды.

Ал осы кезде Антас пен Қуанның даңқын шығарғаннан бөлек, байтақ жерде сәйгүліктерінің абыройын асқақтату үшін бәйге аттарын қалай өсіреміз деген жоспарын талқылап келеді.

Ал осы кезде шатыр ішінде Қуанның жас әйелі Күшбике мен оның қызметші әйелі бірге отырды. Антастың әйелі Толқын оған көмектескісі келіп еді, бірақ Күшбике жаңада пайда болған құрбысының мейіріміне жақтырмағандай сыңай танытты.

Арманай қызы туған кезде, Қуан киіз үйдегі қонақтардың көзінше Арманның қазірдің өзінде қалаулысы бар, ол Дастан деп хабарлап жіберді. Күшбике бұл сөзге қуана қоймады. Оның да ойы мен жоспары болатын. Анасы Ерке, қария кісі, кезінде оның қарапайым жігітке қосылуына қарсы болған, өйткені ол бір ықпалды отбасымен құдандал болғысы келген болатын. Бірақ қайсар қыз Қуанға есі құлай кетіп, таңдауына берік болды. Ал қазір, Күшбике өз жанұясынан жырақтағалы бері, көп жыл бойы сүрген өмірі мен ортасынан тым алшақтап кеткенін сезді. Енді оның күйеуін өз отбасына тиесілі жерге көшуге көндірсем екен деген үміті бар еді. Оған қоса анасы екеуі арасындағы салқындықты осы қызының арқасында қалпына келтірем деген ойы да болды.

Сөйтіп, жылдар өтіп жатты. Қуан байығанның үстіне байи берді. Күшбикенің дәулетке толы жасауы көмектесті, жұмыстың көбін қызметшілер атқарды. Қуанның өзі де өзгерді. Әйелінің туыстарымен тығыз араласқаны әсерін тигізбей қоймады. Мұны Антас та байқады. Қуанның өзгеріп, басқа кісіге айналып бара жатқанын түсінді. Екеуінің мүддесі де алшақтай бастады, арасы суып, сирек ұшырасты, әңгімелерін қысқа қайыратын болды.

Ал балалар үлкендердің қарым-қатынасынаң бейхабар, әрі олардың қарым-қатынасына мән де бермей, бір-біріне қонаққа барып, жақын араласа берді. Дастан, әрине, үй шаруасына көп көмектесетін, қолы босай қалса, досымен уақыт өткізуге жүгіретін, даладан теріп әкеліп оған гүл сыйлайтын, гүлдесте тоқып беретін. Екі үйде де дүниеге тағы балалар келді: Антас пен Толқын Жасұлан деген ұл мен Айна деген қыз перзент сүйді, ал Қуан мен Күшбикенің отбасында Түрген атты ұл дүниеге келді.

Үйге қайтар жолда ошақ иесі Қуанның миына, егер елеусіз қалғысы келмесе, оның қауымының (руының) күшейетін уақыты жеткенін басына құйып келе жатты. Екеуінің де басынан думандағы танымал жыршының* үкіметтік Ашино кланының қазіргі қуатты билікке келгенге дейін ондаған жыл бойы тауда тыныш жатып дайындалғаны, ал содан соң қалай саяси алаңға жылдам көтерілгені туралы айтқан аңызы шықпай қойды.

Бірақ қыңыр Күшбике: «Тағы балалы боламыз ба, қыз бола ма, оны бір Теңірі* ғана біледі. Әлі жоқ нәрсеге қалай үміт артамыз?» деген болатын.

Ескі досының 40 күндік еске алу асында болған Қуан Толқынмен қоштасып, досының әйелін енді ешқашан көрмейтін шығармын деп болжаған болар. Солай болды да. Көктем шыға сала Қуан мен Күшбике алысқа, Тоқтарбай мен оның руы иелігіндегі жерге қоныс аударды.

Одан бері он жыл өтті. Дастан кейінгі екі жылда Арманайдың халі қандай, жай ғана көріп қайтсам деп жиі ойлады, сондай-ақ әкесінің ежелгі досына сәлем беріп қайтқысы да келді. Ойлана келе баруым керек деп түйді. Үйдің қым-қуыт шаруасын алдын ала тындырып, анасын, қарындасын, үй тірлігін Жасұлан інісіне тапсырып, жолға шығуға дайындалды.